UCHWAŁA Nr  9/III/10

RADY MIEJSKIEJ W ŻUROMINIE

z dnia  30 grudnia 2010r.

w sprawie przyjęcia „ Programu usuwania i utylizacji odpadów zawierających azbest z terenu Gminy i Miasta Żuromin na lata 2010 – 2032”.

            Na podstawie art. 15 ust.2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (Dz.U.z 2001r. Nr 142, poz.1591 z późn. zm.), i art. 18 ust.1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U. z 2008r. Nr 25, poz.150 z późn. zm.) uchwala  się co następuje:

§ 1

Przyjmuje się „ Program usuwania i utylizacji odpadów zawierających azbest z terenu Gminy i Miasta Żuromin na lata 2010 – 2032”.

§ 2

Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Gminy i Miasta Żuromin.

§ 3

Uchwałą wchodzi w życie z dniem podjęcia.

UZASADNIENIE

W dniu 14 lipca 2009 r. Rada Ministrów przyjęła „Program oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009 -2032”.

Główne cele Programu to:

1. Usunięcie i unieszkodliwienie wyrobów zawierających azbest.
2. Minimalizacja negatywnych skutków zdrowotnych spowodowanych obecnością    azbestu na terytorium kraju.
3. Likwidacja szkodliwego oddziaływania azbestu na środowisko.

Cele Programu będą realizowane sukcesywnie aż do roku 2032, w którym zakładane jest oczyszczenie kraju z azbestu.

Program tworzy nowe możliwości, m.in.:

1. Składowanie odpadów azbestowych na składowiskach podziemnych.

2. Wdrażanie nowych technologii umożliwiających unicestwianie włókien azbestu.

3. Pozostawianie w ziemi – w dopuszczonych prawem przypadkach – wyrobów azbestowych  wycofanych z użytkowania.

Zadania przewidziane w Programie są realizowane na trzech szczeblach:

- centralnym (Rada Ministrów, Minister Gospodarki i w strukturze Ministerstwa Gospodarki -  Główny Koordynator),

- wojewódzkim (samorząd województwa),

- lokalnym (samorząd powiatowy i samorząd gminny).

W związku z powyższym na gminy, powiaty i województwa nałożony został

obowiązek opracowania „Programów usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest”.

Do zadań samorządu gminnego należy współpraca z marszałkiem województwa w zakresie inwentaryzacji wyrobów zawierających azbest.

W celu realizacji tego zadania został opracowany „ Program usuwania i utylizacji odpadów zawierających azbest z terenu Gminy i Miasta Żuromin na lata 2010 – 2032”.

Dokument ten w sposób przejrzysty ujmuje zagadnienia ściśle związane z realizacją nałożonych na gminę obowiązków. Wskazuje m.in. jego cele i zadania, ramy prawne i polskie regulacje prawne w tym zakresie w odniesieniu do zagadnień gospodarowania azbestem na terenie Gminy. Wskazuje ponadto aktualny stan w zakresie wyrobów zawierających azbest. Nadrzędnym celem Programu jest bezpieczne dla zdrowia i ludzi usunięcie azbestu i wyrobów zawierających azbest z terenu gminy i  miasta Żuromin  oraz zdeponowanie ich na wyznaczonych składowiskach lub unieszkodliwienie innymi metodami spełniającymi wymagania najlepszych dostępnych technik, a przez to wyeliminowanie ich negatywnego oddziaływania na zdrowie ludzi i środowisko naturalne.

Biorąc powyższe pod uwagę zasadne jest podjęcie niniejszej uchwały i wdrożenie jej do realizacji.

Program

usuwania i utylizacji  odpadów

zawierających azbest

z terenu Gminy i Miasta Żuromin

na lata 2010 -2032

zatwierdzam:

Żuromin, grudzień 2010 rok

SPIS TREŚCI

I. Wprowadzenie. 3

1.1. Dlaczego azbest jest szkodliwy?. 3

1.2. Przepisy prawne dotyczące postępowania  z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest i obowiązki z nich wynikające. 4

Obowiązki gminy: 4

Obowiązki właścicieli, zarządców lub użytkowników nieruchomości: 5

Obowiązki wykonawców prac  polegających na zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest: 5

II.  Cele programu. 6

III. Lokalizacja programu. 7

IV. Uczestnicy Programu. 7

V.  Informacja o ilości i stanie wyrobów zawierających. 8

VI. Metody realizacji Programu. 9

VII. Finansowe aspekty realizacji programu. 10

7.1. Szacunkowe koszty finansowe realizacji programu. 10

7.2 Finansowanie działań podejmowanych w I roku działania programu. 11

7.3. Działania w kierunku pozyskania funduszy ze źródeł zewnętrznych na realizacje programu. 11

VIII Monitoring i ocena realizacji programu. 11

IX. Harmonogram rzeczowy realizacji zadania. 12

X. Podsumowanie. 12

Załączniki 14

Załącznik nr 1. 14

WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH regulujących postępowanie z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest. 14

Załącznik nr 2. 16

Wykaz firm posiadających pozwolenie na wytwarzanie odpadów zawierających azbest na terenie powiatu Żuromińskiego  16

Załącznik nr 3. 17

WNIOSEK o odebranie odpadów zawierających azbest 17

Załącznik nr 4. 18

PROTOKÓŁ ODBIORU (stwierdzenie usunięcia wyrobów zawierających azbest) 18

Załącznik nr 5. 19

KARTA PRZEKAZANIA ODPADÓW... 19

Program usuwania i utylizacji  odpadów zawierających azbest z terenu Gminy i Miasta Żuromin

na lata 2010 -2032

I. Wprowadzenie

Na świecie znanych jest ponad 5 tys. wyrobów, do produkcji których używano azbestu. Są to głównie wyroby stosowane w budownictwie jako pokrycia dachowe, osłony elewacyjne ścian, przewody kominowe, rury wodociągowe i kanalizacyjne oraz elementy izolacyjne Azbest wykorzystywany był również między innymi przy produkcji sprzętu gospodarstwa domowego np. kuchenek, piecyków elektrycznych gazowych, opiekaczy suszarek do włosów oraz siatek azbestowych. Surowca tego używano także do produkcji farb, pokostów klejów, smarów, płytek i wykładzin podłogowych oraz koców gaśniczych.

W Polsce nie występują złoża azbestu nadające się do górniczej eksploatacji. Azbest stosowany dawniej do produkcji w naszym kraju importowano głównie z byłego ZSRR i Kanady. W latach 70 ubiegłego wieku sprowadzano do naszego kraju ok. 100 tys. ton azbestu rocznie, który wykorzystywano przede wszystkim (ok. 85%) do wyrobu materiałów budowlanych, pokryć dachowych oraz elewacji budynków. Szacuje się, że na dachach i fasadach budynków oraz w obiektach przemysłowych zamontowane jest blisko 1 350 mln. m²  płyt azbestowych, z czego blisko 90% stanowią dachowe płyty faliste, zwane popularnie eternitem. W 1980r. z płyt azbestowo-cementowych wykonanych było ok. 45% pokryć dachowych i fasadowych. Po 15 latach udział tych płyt w nowobudowanych pokryciach dachowych zmniejszył się o 30%. Znacząca pozycje w bilansie wyrobów azbestowych stanowią znajdujące się w ziemi i budynkach rury azbestowo cementowe. Szacuje się, że jest ich ok. 600 tyś ton. Znaczna ilość wyrobów azbestowych stosowana jest w hutnictwie i przemyśle ceramicznym Jest to ok. 60 tys. ton. Masę będących w użyciu wyrobów małogabarytowych, takich jak uszczelki, okładziny hamulcowe czy wyroby włókiennicze, ocenia się na 100 tys. ton.

Okazuje  się jednak, że azbest jest szkodliwy dla zdrowia i ze względu na zagrożenie jakie stwarza musi być usunięty ze wszystkich obiektów w kraju do końca 2032 roku. Zapis ten zawarty jest w „Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” przyjętym przez Radę Ministrów w dniu 14 maja 2002r.

Stąd też wynikła konieczność opracowania programu usuwania wyrobów zawierających azbest dla Gminy i Miasta Żuromin. Zadanie to zostało także ujęte w Planie Gospodarki Odpadami dla Gminy i Miasta Żuromin przyjętym Uchwałą Nr 298/XXXV/2005 Rady Miejskiej w Żurominie z dnia 30 grudnia 2005r.

W programie opisano ogólne mechanizmy oraz zasady pomocy, której Gmina Zamierza udzielić osobom  decydującym się na usuniecie elementów zawierających azbest z budynków lub budowli. Pomoc ta ma na celu zachęcić do podejmowania tego rodzaju działań oraz zmniejszyć ryzyko związane z nieprawidłowym ich wykonaniem.

1.1. Dlaczego azbest jest szkodliwy?

Azbest to nazwa materiału włóknistego występującego w przyrodzie, który wskazuje znaczna wytrzymałość na rozciąganie, źle przewodzi ciepło, ma właściwości  dźwiękochłonne i jest względnie odporny na działanie czynników chemicznych.

Te właściwości  azbestu sprawiły, że stał się materiałem bardzo rozpowszechnionym w naszym otoczeniu, znajdując zastosowanie przy wytwarzaniu całej gamy wyrobów przemysłowych, jak i produktów używanych w życiu codziennym.

Wyroby azbestowe będące w dobrym stanie technicznym oraz  odpowiednio zabezpieczone nie stanowią istotnego zagrożenia dla życia ludzkiego. Zagrożenie pojawia się wówczas, gdy zaistnieją warunki stwarzające możliwość uwalniania się włókien azbestowych do otoczenia. Do sytuacji takich dochodzi najczęściej w wyniku poddawania elementów azbestowych obróbce mechanicznej, jak również wskutek naruszenia struktury wyrobu spowodowanej naturalnym starzeniem się materiału oraz pod wpływem oddziaływania czynników atmosferycznych.

Azbest jest zaliczany do dziesięciu najgroźniejszych substancji zanieczyszczających na ziemi. W związku z tym azbest znajduje się w wykazie opracowanym przez Ministerstwo Zdrowia i opieki Społecznej, jako niebezpieczna substancja chemiczna o udowodnionym działaniu rakotwórczym dla człowieka. Badania naukowe udowodniły, że azbest stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia w następstwie długotrwałego narażania dróg oddechowych na wdychanie jego włókien.

1.2. Przepisy prawne dotyczące postępowania  z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest i obowiązki z nich wynikające.

Od 1997r. na terenie Polski obowiązuje zakaz produkcji, handlu oraz stosowania wyrobów zawierających azbest. Zakaz taki wprowadzono Ustawą z 19 czerwca 1997r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20, z późn. zm.). W następnych latach wprowadzono szereg kolejnych aktów prawnych (ustaw i rozporządzeń) regulujących kwestie związane z postępowaniem i usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Szczegółowy ich wykaz zawiera załącznik nr 1 do niniejszego opracowania. Uzupełnieniem aktów prawnych w przedstawionym zakresie jest „Program usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych na terytorium Polski” przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 14 maja 2002r. oraz lokalne programy usuwania azbestu realizowane przez Gminy, powiaty i województwa.

Polskie prawodawstwo określa także wymagania dotyczące postępowania z wyrobami i odpadami azbestowymi, obowiązki organów administracji, a  także właścicieli i zarządców nieruchomości w tym zakresie oraz obowiązki wykonawców prac polegających na zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest. Obowiązki te przedstawiono poniżej:

Obowiązki gminy:

·   Opracowanie, przyjęcie i aktualizacja planu gospodarki odpadami (z uwzględnieniem problematyki usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest),

·   Gromadzenie informacji przekazywanych przez osoby fizyczne (właścicieli i zarządców nieruchomości) o wyrobach zwierających azbest i miejscu ich wykorzystywania.

·   Przedkładanie marszałkowi województwa informacji o rodzaju, ilości i miejscach występowania substancji stwarzających szczególne zagrożenie dla środowiska, w tym azbestu.

·   Zatwierdzanie programów gospodarki odpadami niebezpiecznymi w tym (odpadami zawierającymi azbest).

Obowiązki właścicieli, zarządców lub użytkowników nieruchomości:

·   Kontrola wyrobów zawierających azbest znajdujących się w obiektach, urządzeniach budowlanych, urządzeniach przemysłowych lub innych miejscach zawierających azbest,

·   Usuwanie wyrobów zawierających azbest zakwalifikowanych zgodnie z oceną do wymiany na skutek nadmiernego zużycia wyrobu lub jego uszkodzenia,

·   Sporządzenie inwentaryzacji zastosowanych wyrobów zawierających azbest poprzez sporządzenie spisu z natury,

·   Sporządzenie i przedstawienie marszałkowi województwa (dot. przedsiębiorców lub wójtów gminy (dot. osób fizycznych nie będących przedsiębiorcami) oraz aktualizacja informacji o:

-          Wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystywania ,

-          Wyrobach zawierających azbest, których wykorzystywanie zostało zakończone.

Obowiązki wykonawców prac  polegających na zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest:

·   Uzyskanie pozwolenia, decyzji zatwierdzającej program gospodarowania odpadami niebezpiecznymi albo złożenie organowi informacji o wytwarzanych odpadach oraz o sposobie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi (zależnie od ilości wytwarzanych odpadów),

-          Przeszkolenie przez uprawnioną instytucje zatrudnionych pracowników i osób kierujących lub nadzorujących, w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu tych wyrobów oraz w zakresie przestrzegania procedur dotyczących postępowania  z wyrobami zawierającymi azbest,

-          Opracowanie przed rozpoczęciem prac szczegółowego planu prac usuwania wyrobów zawierających azbest, obejmującego w szczególności:

-          Identyfikacje azbestu w przewidzianych do usunięcia materiałach, na podstawie udokumentowanej informacji od właściciela lub zarządcy obiektu albo tez na podstawie badań przeprowadzonych przez akredytowane laboratorium,

-          Informacje o metodach wykonywania planowanych prac,

-          Zakres niezbędnych zabezpieczeń pracowników oraz środowiska przed narażeniem na szkodliwość emisji azbestu, w tym problematykę określoną przepisami dotyczącymi planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia,

-          Ustalenia niezbędnego dla rodzaju wykonywanych prac monitoringu powietrza,

-          Posiadanie niezbędnego wyposażenia technicznego i socjalnego zapewniającego prowadzenie określonych planem prac oraz zabezpieczeń pracowników i środowiska przed narażeniem na działanie azbestu.

-          Zgłaszanie prac polegających na zabezpieczeniu lub usunięciu wyrobów zawierających azbest z obiektu, urządzenia budowlanego lub instalacji przemysłowej, właściwemu organowi nadzoru budowlanego oraz właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy.

-          Zapewnienie warunków bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest z miejsca ich występowania w sposób określony w § 8 Rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 kwietnia 2004r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania  i usuwania wyrobów zawierających azbest

-          Złożenie właścicielowi, użytkownikowi wieczystemu lub zarządcy nieruchomości urządzenia budowlanego, instalacji przemysłowej lub innego miejsca zawierającego azbest, pisemnego oświadczenia o prawidłowości wykonania prac oraz o oczyszczeniu terenu z pyłu azbestowego, z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i sanitarnych.

Warunkiem koniecznym bezpiecznego dla ludzi i środowiska użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest jest rzetelne sporządzona inwentaryzacja wyrobów zawierających azbest i ocen ich stanu, określająca w zależności od rodzaju, stanu i sposobu zastosowania azbestu, stopień pilności wymiany wyrobów zawierających azbest.

W Rozporządzeniach Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykonywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest oraz z dnia 2 kwietnia 2004r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania  i usuwania wyrobów zawierających azbest na 2004r. (Dz. U. 2004r Nr71, poz.649). Od tego też roku właściciele i zarządcy obiektów zobligowani są do przekazywania marszałkowi województwa i wójtowi i burmistrzowi lub prezydentowi Miasta informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystania oraz informacji o wyrobach, których wykorzystanie zakończono.

Przepisy w sposób bezpośredni nie precyzują , kto może być wykonawcą prac polegających na  zabezpieczeniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest. Biorąc pod uwagę obowiązki, jakie postawiono przed wykonawca, tego typu prace powinna wykonywać wyspecjalizowana jednostka posiadająca stosowne zezwolenie oraz wyposażenie techniczne i socjalne zapewniające prowadzenie prac oraz odpowiednie zabezpieczenie pracowników i środowiska przed narażeniem na działanie azbestu.

W przypadkach nie przestrzegania  nałożonych na jednostki  organizacyjne i osoby fizyczne obowiązków w zakresie bezpiecznego wykorzystania i usuwania wyrobów zawierających azbest oraz obowiązków sprawozdawczości w tym zakresie mają zastosowanie zapisy tytułu VI ustawy z dnia 27 kwietnia  Prawo ochrony środowiska. Przewidują one w takich przypadkach odpowiedzialność karna tj. kary aresztu, ograniczenia wolności lub grzywny orzekane na podstawie przepisów kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia oraz odpowiedzialność  administracyjna poprzez wstrzymanie prowadzonej przez podmiot korzystający ze środowiska lub osobę fizyczna działalności powodującej pogorszenie stanu środowiska w znacznych rozmiarach lub zagrażającej życiu lub zdrowiu ludzi.

                Ponadto do odpowiedzialności za szkody spowodowane oddziaływaniem na środowisko, w tym również powstałe w wyniku postępowania z wyrobami zawierającymi azbest, maja zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego.

II.  Cele programu

Głównym celem programu usuwania i unieszkodliwiania azbestu na terenie Gminy i Miasta Żuromin jest doprowadzenie do stopniowej eliminacji wyrobów zawierających azbest z terenu gminy i miasta  oraz ich bezpieczne składowanie i prawidłowe unieszkodliwianie.

Celami szczegółowymi są:

1.        Inwentaryzacja obiektów zawierających azbest.

2.        Edukacja mieszkańców w zakresie szkodliwości azbestu dla zdrowia człowieka

3.        Zapoznanie mieszkańców z procedurami usuwania, zabezpieczania i unieszkodliwiania wyrobów azbestowych.

4.        Propagowanie właściwych metod i sposobów bezpiecznego dla środowiska i zdrowia człowieka usuwana azbestu.

5.        Zapoznanie i pomoc mieszkańcom gminy i Miasta w pozyskiwaniu środków finansowych na zadania związane z usuwaniem azbestu i wyrobów zawierających azbest.

III. Lokalizacja programu

Gmina i Miasto Żuromin położona jest w północnej części województwa mazowieckiego.

Swoim obszarem 121 km².

Gmina Żuromin graniczy bezpośrednio z 5 gminami: Lutocin, Lubowidz, Kuczbork, Szreńsk, Bieżuń.

Gmina i Miasto Żuromin to Miasto Żuromin i 23 sołectwa: Będzymin, Brudnice, Chamsk, Cierpigórz, Dąbrowa, Dąbrowice, Dębsk, Franciszkowo, Kliczewo Duże, Kliczewo Małe,  Kosewo, Kruszewo, Młudzyn, Nadratowo, Olszewo, Poniatowo, Raczyny, Rozwozin, Rzężawy, Sadowo, Tadajówka, Wiadrowo, Wólka Kliczewska.

Liczba mieszkańców w mieście Żuromin na dzień 31 grudnia 2009 roku wynosiła 9046.

Liczba mieszkańców Gminy Żuromin na dzień 31 grudnia 2009 roku wynosiła 5836. Łącznie Gmina i Miast o Żuromin liczy 14 882 mieszkańców na koniec 2009r.

W gminie i mieście funkcjonują samorządowe jednostki oświatowe: 2 przedszkola, 2 zespoły szkół (szkoła podstawowa i gimnazjum) w Żurominie  oraz 5 wiejskich szkół podstawowych, szkoła zespół szkół Specjalnych, Liceum Ogólnokształcące, Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych.

Na terenie gminy i Miasta Żuromin działa   9 Jednostek Ochotniczych Straży Pożarniczych: Będzymin, Chamsk, Dębsk, Kliczewo Duże, Młudzyn, Olszewo, Poniatowo, Rzężawy, Żuromin i 2 Młodzieżowe Drużyny Pożarnicze w Chamsku i Poniatowie.

IV. Uczestnicy Programu

Program usuwania azbestu skierowany jest do wszystkich właścicieli nieruchomości zlokalizowanych na terenie Gminy i Miasta Żuromin, ze szczególnym naciskiem na te nieruchomości, w których budynki pokryte są wyrobami zawierające azbest, tj. popularnym eternitem. Tej grupie najbardziej powinno zależeć na jak najszybszym na najszybszym usunięciu i unieszkodliwieniu wyrobów azbestowych ze swojego otoczenia. Przewiduje się że zainteresowanie programem będzie wzrastać stopniowo z roku na rok, w miarę prowadzenia edukacji w zakresie zagrożeń związanych z eksploatacja azbestu oraz widocznymi efektami w usuwaniu azbestu w I roku działania programu osiągniętymi dzięki dużej pomocy finansowej dla właścicieli budynków.

Założono że w programie będą uczestniczyć zarówno te osoby i instytucje, które program realizują, jak również te, które uczestniczą w programie

Realizatorami programu będzie Urząd Gminy i Miasta Żuromin przy wsparciu sołtysów wsi i radnych.

Przewidywanymi uczestnikami programu to: właściciele nieruchomości, przedsiębiorcy, jednostki ochotniczych straży pożarnych, jednostki publiczne i inne podmioty działające na terenie Gminy i Miasta Żuromin.

Na terenie Gminy i Miasta Żuromin szacunkowo przyjmuje się ok.60% budynków mieszkalnych i gospodarczych pokrytych eternitem. Przewiduje się w pierwszym roku prowadzenia programu udział ok. 50 właścicieli nieruchomości.

W latach kolejnych realizacji programu liczba ta będzie stopniowo wzrastać. Zależeć to będzie od możliwości finansowych w kontekście  zastąpienia wymienionego pokrycia dachowego.

V.  Informacja o ilości i stanie wyrobów zawierających

Na podstawie informacji o wyrobach zawierających azbest i miejscu ich wykorzystania, złożonych za pośrednictwem sołtysów do Burmistrza Gminy i Miasta Żuromin określono ilość oraz miejsca występowania takich wyrobów na terenie Gminy i Miasta Żuromin.

Do dnia 30 sierpnia 2006r. zebrano informacje  o ilości i miejscach występowania azbestu na terenie Miasta Żuromin i 23 sołectw Gminy Żuromin.

Z informacji przekazanych przez sołtysów wynika, iż na terenie Gminy i Miasta Żuromin znajduje się  ponad  485 tys. m²  wyrobów azbestowych. Popularnym eternitem pokrytych jest ok.60% budynków, a wiec ponad połowa gospodarstw  z terenu gminy i miasta.

W roku bieżącym. dokonana zostanie aktualizacja wcześniej przeprowadzonej inwentaryzacji na dzień 31 grudnia 2010r.

Zebrane informacje przedstawia poniższa tabela.

Inwentaryzacja azbestu na terenie gminy i Miasta Żuromin (stan na dzień 30 sierpnia 2006r.)

Usunięcie takiej ilości  tego typu materiałów przekracza możliwości finansowe gospodarstw i właścicieli budynków jak również gminy. Dlatego ważnym elementem niniejszego programu jest pozyskanie zewnętrznych środków umożliwiających pokrycie kosztów demontażu, transportu i utylizacji tych materiałów. Właściciele budynków  we własnym  zakresie winni zabezpieczyć środki na zakup i wykonanie nowego pokrycia.

VI. Metody realizacji Programu

Program jest elastyczny i otwarty. Tworząc koncepcję programu przyjęto następujące założenia:

1. Uczestnikami programu są mieszkańcy Gminy i Miasta Żuromin, a w szczególności właściciele nieruchomości pokrytych wyrobami azbestowymi,

2. Informacja o programie jest ogólnie dostępna a uczestnictwo nie obowiązkowe.

3. Uczestnictwo w programie jest nieodpłatne w zakresie kosztów demontażu materiałów, zabezpieczania oraz transportu i utylizacji wyrobów azbestowych odbieranych z terenu nieruchomości. W całości odpłatne natomiast w zakresie zakupu i wykonania nowego pokrycia dachowego.

4. Uczestnicy i realizatorzy programu będą stale informowani o przebiegu programu oraz o jego ewentualnych zmianach.

Metody realizacji programu są następujące:

-    Ulotki i plakaty azbeście, jego szkodliwym działaniu i realizacji programu.

-    Informacje o programie azbestowym w lokalnej prasie,

-    Informacje zamieszczane na stronie internetowej gminy,

-    Informacje zamieszczane na tablicy ogłoszeń w Urzędzie Gminy,

-    Informacje przekazywane na zebraniach wiejskich oraz za pośrednictwem sołtysów.

Przy realizacji programu stosowane będą następujące zasady:

1. Odbiór odpadów zawierających azbest z nieruchomości osób fizycznych, wspólnot mieszkaniowych, jednostek budżetowych  i zakładów budżetowych będzie następował za pośrednictwem gminy na pisemny wniosek (Załącznik nr 3) właściciela nieruchomości, jego zarządcy lub władającego.

2. Osoby prawne oraz osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą będą składać wnioski indywidualne bezpośrednio do WFOŚ i GW bez pośrednictwa gminy.

3. Wnioski o odbiór materiałów zawierających azbest(wg załącznika 3) należy składać w Urzędzie Gminy i Miasta Żuromin, pl. Piłsudskiego 3, 09-300 Żuromin pok. Nr 25 : wnioski na 2011r. przyjmowane są do 31 marca 2011r. i do 31 lipca każdego roku działania programu na rok następny poczynając od roku 2011.

4. Wnioski złożone na dany rok będą realizowane po uzyskaniu dotacji z WFOŚiGW według kolejności wpływu do wysokości kwot pozyskanych na realizację programu w danym roku kalendarzowym.

5. Demontażem, zabezpieczeniem, odbiorem i utylizacją materiałów zawierających azbest od uczestnika biorącego udział w programie zajmie się koncesjonowana firma posiadająca wszelkie niezbędne uprawnienia wyłoniona w drodze przetargu ogłoszonego przez Urząd Gminy i Miasta Żuromin.

6. Termin odbioru  odpadów z terenu nieruchomości uzgadnia przedstawiciel firmy transportowej z właścicielem nieruchomości. Wszystkie czynności związane z demontażem załadunkiem i transportem przeprowadzone zostaną zgodnie z obowiązującym Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71 poz. 649).

7. Odbiór odpadów zawierających azbest od właściciela oraz ich przekazanie na składowisko potwierdzone będzie protokółem odbioru (załącznik nr 4) i kartą przekazania odpadu (załącznik nr 5), sporządzona w trzech egzemplarzach: jeden dla odbierającego odpady drugi dla właściciela odpadu, trzeci dla Urzędu Gminy i Miasta Żuromin. Firma wyłoniona do realizacji programu rozlicza się za wykonana usługę z Urzędem Gminy i Miasta Żuromin według zasad określonych w umowie i złożonej ofercie.

VII. Finansowe aspekty realizacji programu

W programie założono, że usuwanie wyrobów zawierających azbest odbywać się będzie za pośrednictwem Gminy i Miasta Żuromin w latach 2011 – 2032. Wsparcie dotyczyć będzie kosztów:

-          demontażu,

-          zabezpieczenia materiałów zawierających azbest,

-          transportu

-          unieszkodliwiania wyrobów.

Dofinansowanie odbywać się będzie ze środków pozyskanych z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wprowadzonych do budżetu Gminy przez Radę Miejska w Żurominie na poszczególne lata realizacji programu.

7.1. Szacunkowe koszty finansowe realizacji programu

Dla oszacowania prawdopodobnych kosztów przedsięwzięcia, przyjęto następujące założenia ustalające jednostkowe koszty wykonania w/w usług:

Koszt usunięcia i unieszkodliwienia potencjalnych odpadów azbestowych z obszaru gminy i Miasta Żuromin określono wg założeń przyjętych do obliczeń  w „Programie usuwania azbestu i wyrobów zawierających azbest stosowanych n terytorium Polaki” (KPUA) przyjętego przez RM 14.05.2002r. i przy uwzględnieniu średnich cen rynkowych (na podstawie analizy cen firm w tym rejonie).

Ponadto do obliczeń przyjęto dane wg KPUA, m. in. średnia masa 1m² płyty azbestowo- cementowej 12 -14 kg.

W celu ustalenia kosztów usunięcia wyrobów zawierających azbest uzyskano informację z ofert firm posiadających zezwolenie na odbiór i transport tego typu odpadów.

Pod uwagę wzięta została cena demontażu wyrobów zawierających azbest, zabezpieczenie, transport i unieszkodliwianie na najbliższym składowisku w odniesieniu do analizowanej gminy.

Na tej podstawie założono, że średnie koszty w tym zakresie utylizacji płyt azbestowo-cementowych przedstawiają się następująco:

-          średni koszt demontażu wynosi – 11 zł/m²

-          średni koszt transportu wynosi – 4 zł/m²

-          średni koszt unieszkodliwiania wynosi – 15 zł/m²

Łącznie średni koszt (demontażu, odbioru, transportu i unieszkodliwiania): 30 zł/m².

Przyjmując powyższe złożenia określono koszty finansowe realizacji programu w gminie i mieście Żuromin w następujący sposób:

Na terenie Gminy i Miasta Żuromin zinwentaryzowano 485 855 m² płyt azbestowych w formie pokryć dachowych. Całkowity koszt realizacji programu wyniesie 14 575 650 zł. Realizacja programu potrwa do 2032 roku, tj.21 lat poczynając o d 2011r.

Oznaczałoby to że rocznie usuwanych powinno być średnio 23 140 m² pokryć dachowych. Średni roczny koszt realizacji programu wynosił będzie wówczas 694 200  zł rocznie w tym:

Wyliczony roczny koszt realizacji jest kosztem teoretycznym ustalonym na podstawie cen średnich ofertowych. Wyłonienie przez Urząd wykonawcy w drodze przetargu zapewne zweryfikuje ten koszt.

7.2 Finansowanie działań podejmowanych  w I roku działania programu

Realizacja niniejszego programu na terenie Gminy i Miasta Żuromin  rozpocznie się od 2011 roku.  Przygotowania do jego uruchomienia rozpoczęto w 2006 roku poprzez inwentaryzacje obiektów, w których wbudowane są elementy budowlane zawierające azbest . Do programu wstępnie przyjęto założenia, że w pierwszym roku jego realizacji zostanie złożonych ok. 30 wniosków na utylizacje łącznie ok. 7 000 m² materiałów pokryciowych zawierających azbest.

Szacunkowy koszt realizacji 30 wniosków na odbiór eternitu, przy śr. pow. połaci dachowych -  ok. 240 m² wynosi 210 000 zł. Na taką też kwotę Urząd Gminy i Miasta w Żurominie   złoży wniosek do Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie – kartę informacyjną mająca zapewnić dotację tej kwot na 2011 rok.

Zakłada się, że w następnych latach ilość wniosków deklarujących udział w programie będzie wzrastał ze względu na widoczne efekty ekologiczne uzyskane w pierwszym roku działania programu, wzrostowi edukacji ekologicznej mieszkańców w tym zakresie oraz uświadomienie mieszkańcom o realnej możliwości uzyskania pomocy finansowej na demontaż, odbiór i utylizacje materiałów zawierających azbest.

7.3. Działania w kierunku pozyskania funduszy ze źródeł zewnętrznych na realizacje programu.

W celu zapewnienia środków na pomoc finansową dla uczestników przystępujących do tego programu Gmina i Miasto Żuromin będzie podejmować starania w celu pozyskania funduszy z następujących źródeł zewnętrznych zajmujących się finansowaniem takich programów:

-          Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie

-          Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

-          Fundusze strukturalne Unii Europejskiej o ile będą dostępne na ten cel.

VIII Monitoring i ocena realizacji programu

Elementem zarządzania Programem jest jego systematyczne monitorowanie. W tym celu realizacja programu oceniana będzie według wskaźników zawartych w poniższej tabeli.

W ramach działań monitoringowych określone zostaną zmiany ilości wyrobów zawierających azbest w gminie i mieście Żuromin w kolejnych latach realizacji Programu oraz ilości środków  przeznaczonych na ten cel w następującym zakresie:

-          Ilości zutylizowanych w danym roku odpadów zawierających azbest,

-          Ilości wyrobów azbestowych pozostałych jeszcze do likwidacji,

-          Ilości środków finansowych przeznaczonych w danym roku na likwidacje materiałów zawierających azbest.

Raz na dwa lata przedkładana będzie Radzie Miejskiej w Żurominie i mieszkańcom gminy ocena przedstawiająca wyniki realizacji Programu.

IX. Harmonogram rzeczowy realizacji zadania

Okresowa weryfikacja i aktualizacja programu

        Realizacja Programu jest procesem długofalowym w związku z czym  zakłada się jego aktualizację celem dostosowania do zmieniających się warunków prawnych, finansowych i możliwości realizacyjnych.

X. Podsumowanie

Pomimo wprowadzania zakazu stosowania azbestu w nowych budynkach i technologiach będzie on elementem struktury wielu obiektów jako materiał wbudowany jeszcze przez kilkadziesiąt lat. Należy pamiętać, że nie jest szkodliwa sama obecność w budynku elementów zawierających azbest. Niebezpieczeństwo pojawia się w wyniku nieprawidłowego obchodzenia się z elementami, na skutek czego mogą one stać się  niebezpieczne będąc źródłem emisji azbestowych do powietrza.

Bardzo ważne jest zastosowanie się właścicieli i zarządców obiektów budowlanych do obowiązku prowadzenia okresowych kontroli i oceny stanu technicznego wyrobów zawierających azbest oraz przekazywania właściwym jednostkom danych o ilości, stanie i miejscu występowania azbestu. Pozwoli to na uzyskanie pełnej wiedzy na temat i podejmowanie przez jednostki samorządowe skutecznych działań mających na celu pomoc właścicielom obiektów w usuwaniu i unieszkodliwianiu azbestu. Istotna jest również świadomość przedsiębiorców wykonujących prace związane z usuwaniem wyrobów zawierających azbest. Wykonywanie tych prac wyłącznie przez wyspecjalizowane i uprawnione w tym zakresie firmy pozwoli wyeliminować zagrożenie wynikające z nieprawidłowego ich prowadzenia. Z tego względu jednym z głównych celów  niniejszego programu jest przybliżenie jak najszerszym kręgom społeczeństwa problematyki bezpiecznej eksploatacji i usuwania wyrobów zawierających azbest.

Zaproponowana przez Urząd Gminy i Miasta forma dofinansowania dla właścicieli obiektów i urządzeń zawierających azbest, stawia jako warunek pomocy, spełnienia wszystkich wymogów formalnych dotyczących informowania o tych wyrobach oraz prowadzenia prac przy usuwaniu azbestu. upowszechnienie programu będzie skutkował podnoszeniem świadomości społeczności lokalnej w zakresie zagrożeń zwianych z eksploatacja usuwania azbestu.

Przewiduje się, że w następnych latach gmina i miasto będzie otrzymywać coraz więcej zgłoszeń o miejscach występowania azbestu, co przyczyni się do lepszej wiedzy na temat ilości azbestu. Pozwoli to lepiej poznać potrzeby w tym zakresie, precyzyjnie planować środki niezbędne do wydania na ten cel oraz stopniowo wyeliminować wyroby azbestowe z naszego otoczenia, ci jest celem p rogramu. 

Załą 

Załącznik nr 1

WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH

regulujących postępowanie z wyrobami i odpadami zawierającymi azbest.

I. Ustawy:

1.        Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (tj. Dz. U. z 2006 r. Nr 156, poz. 1118 z późn. zm.). W przypadku występowania azbestu (Art. 30 ust. 3) właściwy organ może nałożyć, w drodze decyzji, obowiązek uzyskania pozwolenia na wykonanie określonego obiektu lub robót budowlanych objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w ust. 1 w/w artykułu, jeśli ich realizacja m.in. może spowodować zagrożenie bezpieczeństwa ludzi, pogorszenia stanu środowiska bądź pogorszenia warunków zdrowotno- sanitarnych.

2.        Ustawa z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (tj. Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20, z późn. zm.) zakazuje wprowadzania na polski obszar celny azbestu, wyrobów zawierających azbest, produkcji wyrobów zawierających azbest oraz obrotu azbestem i wyrobami zawierającymi ten surowiec. Zgodnie z ustawą produkcja płyt azbestowo-cementowych została zakończona we wszystkich zakładach do 28 września 1998r., a z dniem 28 marca 1999 r. nastąpił zakaz obrotu tymi płytami. Do wyjątków należy azbest i wyroby zawierające azbest dopuszczone do produkcji lub do wprowadzenia na polski obszar celny spośród wyrobów określonych w załączniku nr l do ustawy. Wykaz tych wyrobów określa corocznie Minister właściwy do spraw gospodarki w drodze rozporządzenia. Ustawa reguluje również zagadnienia związane z opieką zdrowotną pracowników, którzy mieli kontakt z azbestem.

3.        Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tj. Dz. U. z 2010r. Nr 185, poz. 1243 z późn. zm.) art. l ust. l ustawy określa zasady postępowania z odpadami, w sposób zapewniający ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju, a w szczególności zasady zapobiegania powstawaniu odpadów i ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a także odzysku lub unieszkodliwiania odpadów. Ustawa określa obowiązki wytwórców i posiadaczy odpadów, w tym m.in. odpadów niebezpiecznych, reguluje postępowanie w zakresie zbierania, transportu, odzysku i unieszkodliwiania, w tym składowania odpadów, a także wymagania techniczne i organizacyjne dotyczące składowisk odpadów.

4.        Ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. w sprawie zmiany ustawy o odpadach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 175, poz. 1458 z późn. zm.).

5.        Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tj. Dz. U. z 2008r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.). Ustawa określa zasady ochrony środowiska oraz warunki korzystania z jego zasobów, z uwzględnieniem wymagań zrównoważonego rozwoju. Reguluje m.in. opracowanie programów ochrony środowiska, prowadzenie państwowego monitoringu środowiska, postępowanie w sprawie ocen oddziaływania na środowisko, ochronę powietrza przed zanieczyszczeniem i sposób postępowania z substancjami stwarzającymi szczególne zagrożenie dla środowiska, ochronę powierzchni ziemi, przeciwdziałania zanieczyszczeniom w tym: konieczność oznaczenia instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest oraz miejsc, w których on się znajduje, konieczność dokumentowania informacji dotyczącej m.in. występowania azbestu.

6.        Ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. o wprowadzeniu ustawy - Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach oraz zmianie niektórych ustaw (Dz. U. Nr 100, poz. 1085, z późn. zm.) reguluje sposób postępowania oraz obowiązki podmiotów określanych ustawą. Art. 54 ustawy odnosi się do odpowiednich zapisów ustawy z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest. Ustawa udziela delegacji ministrowi właściwemu do spraw gospodarki, do określenia w drodze rozporządzenia w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych, ministrem właściwym do spraw transportu oraz ministrem właściwym do spraw środowiska - sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest.

7.       Ustawa z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2005 r. Nr 10 , poz. 72).

II. Rozporządzenia:

1.  Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz. U. Nr 112, poz. 1206) zamieszcza rodzaje odpadów zawierających azbest na liście odpadów niebezpiecznych.

2. Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2003r. w sprawie wymagań w zakresie wykorzystywania i przemieszczania azbestu oraz wykorzystywania i oczyszczania instalacji lub urządzeń, w których był lub jest wykorzystywany azbest (Dz. U. z 2003r.Nr 192, poz. 1876 z późń. zm.).

3.  Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 2 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobów i warunków bezpiecznego użytkowania i usuwania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. Nr 71 poz. 649).

4.  Rozporządzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 14 października 2005 r. sprawie zasad bezpieczeństwa i higieny pracy przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest oraz programu szkolenia w zakresie bezpiecznego użytkowania  takich wyrobów (Dz. U. 2005r.Nr 216, poz. 1824).

 Załącznik nr 2

Wykaz

firm posiadających pozwolenie na wytwarzanie odpadów zawierających azbest na terenie powiatu Żuromińskiego

Na podstawie art. 17 ustawy o odpadach  (tj. Dz. U. z 2007r. Nr 39, poz. 251 z późn. zm.)

- stan na dzień 30 sierpnia 2010r.

Załącznik nr 3

WNIOSEK

o odebranie odpadów zawierających azbest

1. Wnioskodawca (właściciel  nieruchomości):

………………………………………………………………………………………………......

/imię i nazwisko/

…………………………………………………………………………………………………..

/adres, telefon kontaktowy/

1.          Miejsce wytwarzania odpadów zawierających azbest:

………………………………………………… nr ew. działki ………………………………..

2.          Rodzaj odpadów (płyty faliste /płaskie lub inny odpad zawierający azbest):

…………………………………………………………………………………………………..

4. Ilość odpadów (m²): …………………………………………………………………………

5. Źródło powstania (określić skąd odpad pochodzi – wymiana pokrycia dachowego/elewacji budynku):

…………………………………………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………...

6.  Oświadczam ze wszystkie dane zawarte we wniosku są zgodne z prawdą.

____________­__________

/data podpis właściciela działki/

Uwagi:

Wniosek należy złożyć w Sekretariacie Urzędu Gminy i Miasta w Żurominie Pl. Piłsudskiego 3, 09-300 Żuromin

Załącznik nr 4

PROTOKÓŁ ODBIORU

(stwierdzenie usunięcia wyrobów zawierających azbest)

1. Wnioskodawca (właściciel  nieruchomości):

………………………………………………………………………………………………......

/imię i nazwisko/

…………………………………………………………………………………………………..

/adres, telefon kontaktowy/

2. Dane firmy odbierającej odpady zawierające azbest:

…………………………………………………………………………………………………..

/nazwa firmy/

…………………………………………………………………………………………………..

/adres, telefon kontaktowy/

3. Miejsce odbioru odpadów zawierających azbest:

………………………………………………… nr ew. działki ………………………………..

4.Rodzaj odpadów (płyty faliste /płaskie lub inny odpad zawierający azbest):

…………………………………………………………………………………………………..

5. Ilość usuniętych odpadów (m²): …………………………………………………………………………

6. Informacja czy na nieruchomości znajdują się jeszcze wyroby zawierające azbest (jeśli tak podać szacunkową ilość):

…………………………………………………………………………………………………...

7. Oświadczam, że wszystkie dane zawarte w protokole są zgodne z prawdą.

8. Oświadczam, że prace związane z usunięciem wyrobów zawierających azbest zostały wykonane z zachowaniem właściwych przepisów technicznych i sanitarnych, a teren ten został prawidłowo oczyszczony z odpadów azbestowych.

__________________________                        __________________­__________

/data podpis właściciela działki/                                                              /data podpis przedstawiciela wykonawcy/

Uwagi:

Protokół sporządzono w dwóch egzemplarzach:

- jeden dla odbierającego odpady celem przekazania go do UGiM Żuromin,  drugi dla właściciela nieruchomości

Załącznik nr 5

--------------------------------

a  Numer nadawany jest przez posiadacza odpadów, który przekazuje odpad.

b  Imię i nazwisko lub nazwa podmiotu .

c W przypadku odpadów komunalnych kartę wypełnia przedsiębiorca, który uzyskał zezwolenie na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów od właścicieli nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 13 wrześnie 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2005r. Nr . 236, poz. 2008), lub gminna jednostka organizacyjna o której mowa w ustawie z dnia 13 wrześnie 1996 r. o utrzymanie czystości i porządku w gminach.

d W przypadku gdy odpad jest transportowany kolejno przez dwóch lub więcej prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów, w oznaczonych rubrykach należy podać wymagane dane i podpisy wszystkich prowadzących działalność w zakresie transportu odpadów z zachowaniem kolejności transportowania odpadów.

e Adres zamieszkania lub siedziby podmiotu.

f Adres miejsca odbioru odpadu, pod który należy dostarczyć odpad, wskazany przez posiadacza odpadu prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów.

g W przypadku odpadów niebezpiecznych podać datę przekazania odpadu. Karta może być stosowana jako jednorazowa karta przekazania odpadów lub jako zbiorcza karta przekazania odpadu, obejmująca odpad danego rodzaju przekazywanym łącznie w czasie jednego miesiąca kalendarzowego, z pośrednictwem tego samego prowadzącego działalność w zakresie transportu odpadów temu samemu posiadaczowi odpadów.

h Podać masę odpadów z dokładnością co najmniej do pierwszego miejsca po przecinku dla odpadów innych niż niebezpieczne; co najmniej do trzeciego miejsca po przecinku dla odpadów niebezpiecznych.

i Dotyczy odpadów niebezpiecznych..